سردار علی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران در گفت وگوی 2 هفته پیش خود با خبرگزاری فارس درباره حضور نیروهای فرامنطقه ای در اطراف ایران، خلیج فارس و کشورهای منطقه اظهار کرد: «در سال 91 میلادی یک میلیون نفر نیروی آمریکایی در منطقه حضور داشتند در حالی که خودشان آن را 550 هزار نفر اعلام کردند اما طبق رصد و شنودهای ما، این تعداد چیزی حدود یک میلیون نفر بود. امروز هم آنها قصد دارند نیروهای خود را در مناطق نزدیک به منطقه مثل کویت، عربستان، عمان یا جزیره دیه گو گارسیا به عنوان نیروی احتیاط استقرار دهند.» حضور آمریکایی ها در مناطقی نظیر افغانستان، پاکستان، ترکیه، بحرین، عربستان و برخی کشورهای شمال ایران و حضور یگان های دریایی آنها در خلیج فارس برای افکار عمومی، موضوعی روشن و شناخته شده است اما آنچه درباره آن کمتر سخن به میان آمده است، حضور نیروهای نظامی آمریکا در جزیره «دیه گو گارسیا»ست که به عنوان یکی از مهم ترین پایگاه های فرامرزی ارتش آمریکا برای دخالت در امور منطقه ای از آن استفاده می شود.
جزیره دیه گو گارسیا در اقیانوس هند، در 3800 کیلومتری چابهار، 3500 کیلومتری آفریقا و شرق اندونزی، 2000 کیلومتری هند، 4500 کیلومتری خلیج فارس و 5000 کیلومتری استرالیای غربی واقع شده است.این جزیره V شکل است که روی باز آن به سمت شمال و شمال غربی قرار دارد، ساحلی به طول37 مایل دارد و 7 درجه زیر خط استوا قرار گرفته است. عمق این جزیره 20 الی 50 متر و ارتفاع آن نیز بین 120 تا 140 سانتیمتر بالاتر از سطح دریاست.
«دیه گو گارسیا» برای اولین بار در اوایل قرن شانزدهم میلادی توسط پرتغالی ها کشف شد و اعتقاد بر این است که نام این جزیره نیز از نام فرمانده کشتی یا نام کاشفان اولیه آن گرفته شده است. این جزیره تا قرن 18 میلادی که فرانسوی ها آن را تصرف کردند، غیر مسکونی بود و فرانسه طی قرن 18 و 19 با آوردن کارگران و بردگانی از قبایل آفریقایی و دهقانان هند شرقی مردمانی را در این جزایر ساکن کرد که به «چاگوسیان» مشهور شدند.سرانجام در جریان جنگ های انگلیس و فرانسه بود که دیه گو گارسیا به تصرف انگلیسی ها درآمد و از سال 1814 تا 1965 به عنوان یکی از متعلقات «موریس» شناخته شد. سپس جزایر «چاگوس» که شامل دیه گو گارسیا نیز می شد از موریس جدا و به سرزمین های بریتانیا در اقیانوس هند ضمیمه شد.
در سال 1971، ساکنان بومی جزیره دیه گو گارسیا در پی توافق بین بریتانیا و آمریکا و واگذاری این جزیره به ایالات متحده برای استفاده به عنوان پایگاه نظامی، به زور و در شرایط بسیار سختی اخراج و به جزیره موریس رانده شدند. شمار این افراد بومی در این سال حدود 2 هزار نفر بود که در برگیرنده شماری از اخلاف کارگران هند شرقی و بردگان آفریقایی بودند. اگر چه از میزان و مبلغ مالی قرارداد و توافقات آمریکا و انگلیس اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما گفته می شود بریتانیا به ازای واگذاری این پایگاه حدود 14 میلیون دلار تخفیف از آن ها برای خرید و استقرار سیستم دفاع موشکی پولاریس در خاک انگلیس گرفته است. به این ترتیب، هرگونه فعالیت دیگر در این جزیره ممنوع اعلام شد؛ هرچند بومیان موسوم به چاگوسیان بارها برای بازگشت به سرزمین خود از انگلستان شکایت نیز کرده اند.
این جزیره که به علت نزدیکی به ذخائر نفتی در خلیج فارس، اهمیت خاصی دارد، از زمان واگذاری به آمریکا دچار تغییرات و تحولات گسترده و عمیقی شد و تجهیزات پیشرفته نظامی و دریایی زیادی در آن مستقر شده است که تجهیزات سوخت رسانی، پشتیبانی، اطلاعاتی، رهگیری، هوایی و دریایی از جمله آنهاست که دیه گو گارسیا را به قدرتمندترین و مجهزترین و البته امنیتی ترین پایگاه نظامی آمریکا تبدیل کرد. این پایگاه که پس از تحولات اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 میلادی در ایران و اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ شوروی، به شدت تجهیز شد، در دوران جنگ سرد نیز نقش بسیار استراتژیکی در مقابله آمریکا با روسیه داشت. زمان جنگ شوروی و افغانستان هم پروازهای جاسوسی آمریکا از این جزیره انجام می شد. دیه گو گارسیا دارای تجهیزات بسیار پیشرفته نظامی، اطلاعاتی و مخابراتی است. در جنوب این پایگاه، مرکز ارسال پیام (Transmitter Site) قرار دارد که امکان برقراری تماس میان سواحل، کشتی ها و هواپیماها را با مراکز مورد نظرشان فراهم می کند. «گروه امنیت دریایی» (Naval Security Grup) نیز در این جزیره مستقر است. این گروه، فعالیت های فوق سری در زمینه های مختلفی در راستای منافع ملی آمریکا دارد که از جمله آن ها می توان به هدایت عملیات ها، فراهم سازی تجهیزات لازم برای دریافت و ارسال سریع پیام های سری اشاره کرد. پس از دوران جنگ سرد، آمریکا از دیه گو گارسیا برای حملات نظامی متعدد استفاده کرده است. برای مثال سال 1991 در جنگ اول خلیج فارس با عراق، سال 2002 در حمله به افغانستان و در سال 2003 در حمله به عراق نیز از این پایگاه برای حملات هوایی توسط بمب افکن های خود استفاده های بسیار کرده است. هم اکنون نیز بمب های پیشرفته لیزری و نفوذکننده در زمین موسوم به bunker buster درکنار بمب افکن هایی نظیر B52 و B1 Lancer در این زرادخانه بزرگ آمریکایی مستقر هستند. همچنین واحد مرکزی برای بررسی اطلاعات ماورای جوی این کشور نیز در جزیره فوق مستقر شده است.
در سال 2006 از سوی برخی روزنامه ها مثل گاردین ادعای استفاده از این پایگاه توسط آمریکا در سال 2002 به عنوان محل انتقال پروازهای حامل مظنونین تروریستی یا وابستگان به القاعده به گوانتانامو برای شکنجه های غیر انسانی و گرفتن اعترافات مطرح شد که شورای اروپا نیز در ژوئن 2007 از این ادعا حمایت کرد. هرچند در آن زمان (2006) جک استراو وزیر خارجه وقت انگلیس، این موضوع را در پارلمان رد کرد و گفت که در این زمینه آمریکایی ها مکرر صحبت و آنها نیز این اتهام را رد کرده اند، اما 2 سال بعد دیوید میلیبند وزیر خارجه بعدی انگلیس برای نخستین بار پذیرفت که پرواز های پنهانی سیا برای انتقال مظنونان تروریستی در سال 2002 برای سوخت گیری دست کم دو بار در این جزیره فرود آمده اند.
قرارداد واگذاری این جزیره به آمریکا که سال 1966 به امضا رسید، 50 ساله بوده که این قرارداد سال 2016 به پایان می رسد اما گفته می شود که 2کشور در مذاکرات خود، که احتمالا از ماه های آتی شروع خواهد شد، در مورد تمدید این قرارداد تا سال 2036 (به مدت 20 سال دیگر) مذاکره خواهند کرد؛ توافقی که بازگشت بومیان جزیره به خانه اشغال شده شان را حداقل تا 20 سال دیگر غیرممکن خواهد ساخت.